Τα έργα τέχνης έχουν συνήθως διαχρονική αξία, τόσο από την καλλιτεχνική τους πλευρά, όσο και από την χρηματιστηριακή τους. Δυστυχώς όμως, ο χρόνος λειτουργεί διττά. Αφενός αυξάνει την αξία των έργων τέχνης και αφετέρου επιφέροντας αναπόφευκτες αλλοιώσεις, την μειώνει. Η φθορά που προκαλείται αναπόδραστα σε ένα έργο, οφείλεται κυρίως στην έκθεσή του σε μη ιδανικές συνθήκες φύλαξης. Φως, ατμοσφαιρική ρύπανση, υγρασία, νικοτίνη, αλλά και ατυχήματα πάσης φύσεως, επιβαρύνουν καταστρεπτικά ένα έργο τέχνης. Οι εργασίες συντήρησης επικεντρώνονται κατά κύριο λόγο στον επισταμένο καθαρισμό ενός έργου τέχνης και σπανιότερα στη συμπλήρωση τμημάτων του που λείπουν, εάν τούτο είναι επιθυμητό.
Η αποκατάσταση ενός έργου τέχνης, είναι ένας εξειδικευμένος τομέας, όπου ένα έργο διορθώνεται, αποκαθιστώντας "τραυματισμένα" σημεία. Η Χάρτα της Βενετίας αναφέρει ενδεικτικά στο άρθρο 9 ότι: "Η διαδικασία της αποκατάστασης είναι μια άκρως εξειδικευμένη λειτουργία. Στόχος της είναι να διατηρήσει και να αποκαλύψει την αισθητική και την ιστορική αξία του έργου. Βασίζεται στο σεβασμό για το πρωτότυπο υλικό. Η διαδικασία της αποκατάστασης θα πρέπει να σταματά στο σημείο όπου ξεκινά η εικασία. Πριν από την αποκατάσταση, σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να προηγείται η ιστορική μελέτη του έργου" Η αποκατάσταση ενός έργου τέχνης προϋποθέτει υπόβαθρο και βαθειά γνώση, τόσο του ίδιου του έργου, του καλλιτέχνη που το φιλοτέχνησε, των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν, όσο και της περιόδου, με προσοχή στις ιδιαίτερες συνθήκες που αυτό δημιουργήθηκε. Το Ερευνητικό Κέντρο "ΝΙΚΙΑΣ" διαθέτει εξειδικευμένα τμήματα συντήρησης και αποκατάστασης.
Οι ειδικευμένοι τεχνίτες των τμημάτων του "ΝΙΚΙΑ", εκτός από τις πολύπλευρες γνώσεις που διαθέτουν πάνω στα διάφορα υλικά και τις τεχνικές που έχουν χρησιμοποιηθεί, μελετούν σε βάθος το έργο τέχνης, πριν προχωρήσουν σε οποιασδήποτε μορφής επέμβαση. Αφού με προσοχή επιλεγούν τα υλικά και η τεχνική που θα χρησιμοποιηθεί, οι ειδικοί προβαίνουν στην συντήρηση ή στην αποκατάσταση, με κύριο πάντοτε γνώμονα τον σεβασμό στο έργο και στις κατά περίπτωση εκφραστικές ιδιαιτερότητες του δημιουργού του.
