Ειδικές Πληροφορίες για τον Καλλιτέχνη
Ο Δημήτριος Χατζηασλάνης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και πήρε την προσωνυμία Βυζάντιος από την καταγωγή του. Στην Πόλη μεγάλωσε και μυήθηκε στην αγιογραφία. Άσκησε το επάγγελμα του αγιογράφου ως το 1812, οπότε διορίστηκε διερμηνέας στην Αυλή του μπέη της Τύνιδας. Με το ξέσπασμα της Επανάστασης έφυγε για την Κυπαρισσία, όπου αγωνίστηκε στο μεσσηνιακό στρατόπεδο. Υπήρξε αναπληρωτής γραμματέας της Πελοποννησιακής Γερουσίας, γραμματέας της επαρχίας Τριφυλίας και έπαρχος Κορώνης και Γαστούνης, ενώ διετέλεσε επίσης γραμματέας του πρώτου εγκληματικού δικαστηρίου που συστάθηκε από τους έλληνες αγωνιστές το 1826 και γραμματέας επί των Πολεμικών. Μετά το θάνατο του Καποδίστρια απομακρύνθηκε από τις δημόσιες θέσεις λόγω διαφωνιών του με την κυβερνητική πολιτική και αναγκάστηκε να επιστρέψει στην αγιογραφική δράση. Γνωστή είναι η αγιογράφησή του στο ναό του Αγίου Ανδρέου στην Πάτρα, ενώ έργα του σώζονται και στους ναούς της Υπαπαντής και του Προδρόμου στην Καλαμάτα. Πέθανε το 1853 στην Πάτρα. Στο χώρο της νεοελληνικής λογοτεχνίας ο Βυζάντιος εντάχτηκε με τα θεατρικά έργα του και κυρίως την κωμωδία του Βαβυλωνία (1836), ενώ έγραψε επίσης τις κωμωδίες Σινάνης (1838), Γυναικοκρατία (1841) και Κόλαξ (1858). Η Βαβυλωνία αποτέλεσε την πρώτη νεοελληνική κωμωδία που παραστάθηκε στο ελεύθερο ελληνικό Βασίλειο. Πρωτοεκδόθηκε στο Ναύπλιο το 1836 και επανεκδόθηκε το 1840 σε πεντάπρακτη μορφή (η πρώτη ήταν τετράπρακτη), γνώρισε πολλές εκδόσεις και παραστάσεις τόσο στον ελλαδικό χώρο ( η πρώτη δόθηκε το 1837), όσο και στις παροικίες του εξωτερικού. Με τη Βαβυλωνία ο Βυζάντιος συνέβαλε αποφασιστικά στη διαμόρφωση της φυσιογνωμίας της ελληνικής κωμωδιογραφίας του περασμένου αιώνα, βασισμένος στην απεικόνιση της Βαβέλ της σύγχρονής του ελληνικής γλωσσικής πραγματικότητας.
1. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Δημητρίου Χατζηασλάνη – Βυζάντιου βλ. Γιαλουράκης Μανώλης, «Βυζάντιος Δημήτριος», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας5. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ., Λάσκαρης Νικόλαος, «Βυζάντιος Δημήτριος», Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια7. Αθήνα, Πυρσός, 1929 και Σπάθης Δημήτρης, «Βυζάντιος (Χατζηασλάνης) Δημήτριος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό2. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1984.
